Działalność nierejestrowana – na czym polega i jak ją założyć?
Czy możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej… bez jej rejestrowania? Jak najbardziej, choć konieczne jest spełnienie kilku warunków. Poniższy artykuł opisuje, czym jest działalność nierejestrowana i jak ją założyć.
Co to jest?
Z założenia jest to działalność drobna. Najczęściej tej formy działalności podejmują się osoby, które pragną dorobić niewielkie kwoty do dochodów z pracy zawodowej. Zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców (artykuł 5) za działalność nierejestrowaną uznaje się:
- działalność, z której przychód nie przekracza połowy wartości minimalnego wynagrodzenia za pracę
- działalność prowadzoną przez osobę, która w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie prowadziła jakiejkolwiek działalności gospodarczej
Aby móc prowadzić działalność nierejestrowaną, konieczne jest jednoczesne spełnienie obu warunków. Oznacza to przykładowo, że osoba, która 50 miesięcy temu zamknęła własny warsztat samochodowy nie może dorabiać na okazjonalnych naprawach. Nawet, jeśli jej dochody z dorabiania to tylko 40% minimalnego wynagrodzenia.
Należy koniecznie pamiętać, że tego w ramach tego typu działalności nie wolno prowadzić działań wymagających jakichkolwiek koncesji czy zezwoleń. Przykładami takich działań są usługi transportowe czy sprzedaż wyrobów alkoholowych.
Co, jeśli przekroczę limity?
Jak wspomniano wyżej, limit dochodu z działalności nierejestrowanej to 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Przekroczenie limitu choćby o jeden grosz oznacza, że należy zarejestrować działalność. Prawodawca daje na to 7 dni od dnia, w którym limit dochodu został przekroczony. W tym okresie należy dopełnić wszelkich formalności związanych z rejestrowaniem działalności. Oznacza to między innymi:
- złożenie wniosku CEIDG-1
- założenie konta bankowego dla firmy
- wyrób pieczątki firmowej
- wybór formy opodatkowania>
Jak rozliczać taką działalność?
Od przedsiębiorców prowadzących działalność nierejestrowaną oczekuje się prowadzenia uproszczonej ewidencji. Nie jest to zaawansowana księgowość. W zupełności wystarczy, że spisane zostaną przychody z danego dnia. Przykładowa ewidencja może wyglądać tak:
- 4 grudnia 2021 – 100 zł
- 11 grudnia 2021 – 300 zł
- 18 grudnia 2021 – 300 zł
- suma: 700 zł
Oznacza to, że opisywany w przykładzie przedsiębiorca wykonał 3 usługi w miesiącu na łączną kwotę 700 zł. Tym samym zmieścił się w limicie dochodu. Konieczne jest także wystawianie rachunków, aby ewidencja była prostsza. Do dochodu wliczają się także tak zwane kwoty należne. Są to kwoty, których przedsiębiorca jeszcze nie otrzymał, jednak wystawił je na rachunku. Sięgając do powyższego przykładu. Jeśli kwota 300 zł z 18 grudnia zostanie otrzymana dopiero w styczniu, to i tak liczy się jako przychód z grudnia. Dzieje się tak, ponieważ na rachunku widnieje data grudniowa.
Z dochodów z działalności nierejestrowanej nie odprowadza się jakichkolwiek składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wynika to z faktu, że taka działalność nie jest zarejestrowana i ZUS po prostu o niej nie wie.
Dochody z takiej działalności rozlicza się w ramach PIT-36. Jest to formularz, w ramach którego rozlicza się dochody uzyskane bez pośrednictwa płatnika. Oznacza to, że osoba pracująca zawodowo i dodatkowo prowadząca małą działalność wypełni dwa formularze. PIT-36 dla swojej działalności (sama opłacała podatki z tejże) oraz PIT-37 dla pracy zawodowej, z której podatki i składki odprowadzał jej pracodawca i/lub zleceniodawca.
Dochody z tego typu działalności opodatkowane są wg skali podatkowej. Nie jest konieczne comiesięczne opłacanie zaliczek Urzędowi Skarbowemu. W zupełności wystarczy przesłanie należnych kwot po wysłaniu „fiskusowi” deklaracji podatkowej.
Własna firma to zawsze problem z urzędami